Księgi Parafialne

W związku z coraz liczniejszymi zapytaniami dotyczącymi możliwości skorzystania z naszych ksiąg parafialnych przy okazji tworzenia drzew genealogicznych informujemy, że archiwizację tych dokumentów przeprowadził Pan Łukasz Kominiak z Bielska Białej, gdzie należy się zwracać w podmiotowej sprawie.

Kontakt
Łukasz Kominiak
mail: kominiak@poczta.onet.pl
Tel. 691 992 180

Historia

Początek istebniańskiej parafii datuje się na XVI wiek. Przez 200 lat Istebna podlegała pod parafię jabłonkowską. Obecnie Jabłonków leży po stronie czeskiej. Nasi górale chodzili do kościoła do Jabłonkowa zaledwie kilka razy w roku w większe święta. Na częstszą obecność w kościele, zwłaszcza zimą, nie pozwalały im trudne warunki związane z daleką drogą.

 

Dopiero w 1716 roku do Istebnej przybył misjonarz – jezuita Leopold Tempes, który rozpoczął tutaj pracę duszpasterską. Początkowo odprawiał Msze Święte pod gołym niebem lub namiotem, a za ołtarz służył mu kamienny stół, położony na pniach, pomiędzy dwoma lipami pod Złotym Groniem w dworze Kohuty.

 

W 1720 roku górale z Istebnej i Jaworzynki przy pomocy żołnierzy z Szańców Jabłonkowskich wybudowali swój własny drewniany kościółek, który służył im przez 74 lata. Wyposażeniem tego kościółka zajął się sam L. Tempes. Większość przedmiotów stanowiły dary różnych osób, np. hrabina Sunegk przekazała rzeźbiony krzyż i obraz św. Barbary. Pierwszy obraz „Dobrego Pasterza” został namalowany przez Antonima Birgerskiego i znajduje się obecnie na końcu prawej empory (pawłacza). Później kościółek ten rozebrano, obecnie w tym miejscu w parku stoi Figurka Matki Boskiej. Pozostała po nim wisząca nad drzwiami wejściowymi do obecnego budynku kościoła drewniana belka z wyrytą datą „1720 rok”. Z pierwszego istebniańskiego kościółka zachował się krzyż, który wisi w bocznym ołtarzu. Krzyż jest wykonany z drzewa lipowego, nie wiadomo, kto go wykonał. Legenda głosi, że byli to uczniowie Wita Stwosza, gdyż podobny krzyż znajduje się w Kościele Mariackim w Krakowie. W późniejszym okresie czasu krzyż ten został przyozdobiony winną latoroślą, która przypomina metaloplastykę, a faktycznie wykonana jest z drzewa przez Ludwika Konarzewskiego – seniora (1885-1954) z uczniami. Obecny kościół budowany był w latach 1792 – 1794, a uroczystego poświęcenia dokonano 24 sierpnia 1794 roku.

Ołtarz główny został wykonany przez Ludwika Konarzewskiego seniora. W jego skład wchodzą: kolumny dźwigające belkowanie, zwieńczone rzeźbionymi aniołami adorującymi Matkę Boską Częstochowską, dwie grupy apostołów oraz dekoracyjne ramy w postaci winnej latorośli do obrazu ołtarzowego. Sam obraz przedstawiający Chrystusa Dobrego Pasterza na tle istebniańskiego pejzażu został namalowany przez Jana Wałacha (1884 – 1979).

Ludwik Konarzewski senior jest też autorem balustrady pomiędzy prezbiterium a nawą główną z płaskorzeźbionymi motywami winnej latorośli i ptaków oraz ambony w kształcie łodzi płynącej po wzburzonych falach.

 

Z tematem wody koresponduje również chrzcielnica w kształcie muszli, unoszonej przez ryby. Nad chrzcielnicą, znowu na rzeźbiarsko wyobrażonych falach, ukazana jest scena chrztu Jezusa. W kościele znajduje się również rzeźba, ukazująca Chrystusa, który uwolnioną ręką z krzyża obejmuje św. Franciszka. Autorem wymienionych rzeźb jest Ludwik Konarzewski senior.

W 1929 roku w związku z rozbudową ciasnego kościoła powstało prezbiterium, a kościół otrzymał nowy wystrój. Na zlecenie ks. Prałata Emanuela Grima powstały polichromie na sklepieniach i ścianach prezbiterium. Projekt polichromii wykonał Jan Wałach (1884 – 1979), natomiast realizacja była rezultatem jego współpracy z Ludwikiem Konarzewskim – seniorem (1885 – 1954) wraz z jego uczniami. Na ścianach przy prezbiterium, po prawej stronie ukazana jest scena Hołdu Chrystusowi Królowi, który oddają mu wierni z całego świata, natomiast po lewej możemy podziwiać malowidło przedstawiające Chrystusa wśród robotników. Na sklepieniach, kolejno od strony prezbiterium, przedstawione są postacie Św. Marka ze Św. Łukaszem i Św. Mateusza ze św. Janem, sceny Wniebowzięcia N. M.P. i Koronacja Marii Królowej Nieba i Ziemi.

 

Następnym tematem jest Sąd Ostateczny – po prawej Zbawieni adorujący Chrystusa z krzyżem, po lewej – Potępieni. Dawid z aniołem oraz św. Cecylia grająca na organach z aniołem. Wszystkie przęsła dzielą gurty z przedstawieniem aniołów w gestach adoracji. Na ścianie balkonu chóru muzycznego znajdują się dodatkowe sceny: na pierwszym planie Chrystus rozkazujący odpuszczenie grzechów i spowiedź górali, przekazanie kluczy św. Piotrowi, Św. Piotr odbierający władzę pasterzowania oraz chrzest Polski za Mieszka I i Dąbrówki. Na drugim planie kościół realizuje powierzone zadania i udziela sakramentów. Polichromie zdobione są roślinną i geometryczną ornamentyką. We wnętrzu kościoła są także dwa boczne ołtarze z obrazem Maksymiliana Kolbego autorstwa Jana Wałacha oraz rzeźbą św. Józefa wykonaną przez Ludwika Konarzewskiego juniora. Z prawej strony prezbiterium znajduje się kaplica boczna, zdobiona polichromią Ludwika Konarzewskiego juniora, przedstawiającą procesję Bożego Ciała, ołtarz tam stojący ozdobiony jest ceramiką Marii Konarzewskiej z ciekawym motywem przedstawiającym wesele na wzór ostatniej wieczerzy w Kanie Galilejskiej oraz obrazem Dobrego Łotra na krzyżu. W kościele znajdują się jeszcze XIX wieczne obrazy Drogi Krzyżowej, figura Serca Jezusowego, Matki Boskiej Niepokalanej oraz obrazy św. Teresy od Dzieciątka Jezus i Jana Sarkandra (oba autorstwa Jana Wałacha). Warto, także zwrócić uwagę na dwa oryginalne drewniane konfesjonały, które stoją z tyłu kościoła.

 

Opracowała: Lucyna Ligocka – Kohut

Duszpasterze

PROBOSZCZ (WELEBNY)
Ks. Tadeusz Pietrzyk
Pochodzenie: Zabrzeg, parafia św. Józefa
Święcenia kapłańskie: 1987 Katowice
W Istebnej od 2010
WIKARIUSZ (PATEREK)
Ks. Grzegorz Strządała
Pochodzenie: Bielsko-Biała, parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa
Święcenia kapłańskie: 2001 Bielsko-Biała
W Istebnej od 2014
KSIĘŻA REZYDENCI
Ks. Jerzy Patalong
Pochodzenie: Imielin, parafia Matki Bożej Szkaplerznej
Święcenia kapłańskie: 1956 Katowice
W Istebnej od 1974
tel. 507 329 154
Ks. Jerzy Mrukwa
Święcenia kapłańskie: 1970 Katowice
W Istebnej od 2007
KAPŁANI POCHODZĄCY Z NASZEJ PARAFII
ks. Tadeusz Juroszek SVD 1957
ks. Jan Bury SDB 1981
ks. Jan Kohut SVD 1983
ks. Stanisław Michałek TChr 1988
ks. Czesław Jojko MS 1992
ks. Robert Kukuczka SDB 2004
ks. Jarosław Bielesz 2013
ks. Piotr Wolny SDB 2015
ks. Przemysław Gorzołka 2016

Kancelaria

Kancelaria Parafialna

  czynna po Mszach Św. od poniedziałku do soboty

 

 

 

poniżej podano wymagane dokumenty do przyjęcia poszczególnych sakramentów świętych i sakramentaliów oraz w załatwianiu spraw związanych z pogrzebem

CHRZEST ŚWIĘTY

Sakrament chrztu św. jest udzielany w każdą III sobotę miesiąca podczas wieczornej Mszy świętej.

 

Nauki przedchrzcielne dla rodziców i chrzestnych odbywają się w każdy III piątek miesiąca po wieczornej Mszy świętej.

 

Chrzest dziecka zgłaszamy do kancelarii parafialnej najpóźniej 2 tygodnie przed terminem chrztu. Wtedy w kancelarii otrzymujemy do wypełnienia formularz zgłoszenia dziecka do chrztu.

 

Dokumenty potrzebne do chrztu:

1. akt urodzenia dziecka (odpis skrócony)

2. dokument ślubu kościelnego rodziców (ślubu konkordatowego, ewentualnie: związku cywilnego)

3. dane rodziców chrzestnych (imię, nazwisko, adres zamieszkania, wyznanie, data urodzenia)

– jeśli rodzice chrzestni są z innej parafii: przynoszą zaświadczenie ze swojej parafii o tym, że mogą być dopuszczeni do godności rodziców chrzestnych

– rodzicem chrzestnym może być:

* osoba, która ukończyła 16 lat i przyjęła sakrament bierzmowania

* katolik, który przystępuje regularnie do sakramentów św., zwłaszcza: spowiedzi i Komunii świętej

* osoba wolna od kary kanonicznej

 

Osoba innego wyznania (np. ewangelik) nie może być rodzicem chrzestnym a jedynie świadkiem chrztu.

 

Osoba żyjąca w niesakramentalnym związku małżeńskim lub partnerskim nie może być rodzicem chrzestnym.

 

Jeśli chrzest dziecka ma odbyć się w innej parafii niż parafia zamieszkania, to wtedy z parafii zamieszkania potrzebne jest pisemne pozwolenie od swojego proboszcza na chrzest dziecka poza własną parafią.

 

Osoby świeckie mogą udzielić sakramentu chrztu tylko w sytuacji zagrożenia życia/w niebezpieczeństwie śmierci. Wypowiadają imię dziecka i formułę sakramentalną: Ja ciebie chrzczę. W imię Ojca i Syna, i Ducha Swiętego.Amen, jednocześnie polewając trzykrotnie osobę chrzczoną zwykłą wodą. Fakt udzielenia chrztu w nagłym wypadku należy bezzwłocznie zgłosić swojemu proboszczowi.

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO ROCZNYCH DZIECI

Błogosławieństwo rocznych dzieci odbywa się po Eucharystii w każdą III sobotę miesiąca. Roczek dziecka zgłaszamy najpóźniej 2 tygodnie przed obrzędem błogosławieństwa.

BIERZMOWANIE

Wymagane dokumenty do przyjęcia bierzmowania:

  1. świadectwo chrztu (jeśli osoba została ochrzczona w innej parafii)
  2. ostatnie świadectwo z religii – dotyczy osób starszych
  3. zaświadczenie na świadka bierzmowania (jeśli świadek jest z innej parafii – z innego dekanatu)

 

Udzielenie sakramentu bierzmowania młodzieży następuje w III klasie gimnazjum. Przyjęcie bierzmowania jest poprzedzone katechezą szkolną oraz formacją parafialną, na którą składają się katecheza liturgiczna, żywy udział w Liturgii Kościoła (Eucharystia, nabożeństwa, modlitwa), udział w rekolekcjach parafialnych oraz zaangażowanie w życie własnej parafii.

 

Spotkania formacyjne dla młodzieży III klas gimnazjum odbywają się w każdy I piątek miesiąca: o godzinie 19.00 – Msza św. młodzieżowa, po Mszy spotkanie w kościele. Obecność wszystkich kandydatów jest obowiązkowa.

 

MAŁŻEŃSTWO

Rezerwacji terminu ślubu należy dokonać odpowiednio wcześniej.

Osobiste zgłoszenie się narzeczonych w kancelarii parafialnej w celu spisania protokołu przedślubnego powinno nastąpić najpóźniej 3 miesiące przed ślubem.

 

Dokumenty potrzebne w przygotowaniach do sakramentu małżeństwa:

  1. metryka chrztu (aktualna – z datą do 3 miesięcy wstecz)
  2. dowód osobisty
  3. ostatnie świadectwo katechizacji (świadectwo ze szkoły)
  4. świadectwo bierzmowania – konieczne w wypadku, gdy bierzmowanie nie jest odnotowane na metryce chrztu, wtedy należy udać się po zaświadczenie do parafii, w której udzielono sakramentu bierzmowania
  5. zaświadczenie o uczestniczeniu w kursie przedmałżeńskim dla narzeczonych oraz z poradni rodzinnej  (w naszym dekanacie kursy dla narzeczonych odbywają się w Domu Rekolekcyjnym „Emaus” w Koniakowie – kontakt: www.emauskoniakow.pl ; tel. 33 8557475)
  6. zaświadczenie z Urzędu Stanu Cywilnego – potrzebne do ślubu konkordatowego, czyli ślubu kościelno-cywilnego (ten dokument ma ważność przez 3 miesiące i musi być aktualny w dniu ślubu)
  7. Jeśli wcześniej zawarto już związek cywilny, to trzeba przynieść akt ślubu cywilnego z USC
  8. W przypadku, gdy ślub ma być poza parafiami narzeczonych, wtedy potrzebna jest pisemna zgoda od Proboszcza jednego z narzeczonych na ślub w innej parafii
  9. dane świadków ślubu (imię, nazwisko, wiek, wyznanie, adres zamieszkania)
  10. w przypadku, gdy jeden z małżonków zmarł i druga strona chce zawrzeć ponownie sakrament małżeństwa, wtedy potrzebny jest akt zgonu małżonka

 

NAMASZCZENIE CHORYCH

Chorych i starszych parafian odwiedzamy w domach z posługą sakramentalną w każdy I piątek miesiąca (Ks. Proboszcz) i I sobotę miesiąca (Ks. Wikary).

 

W wyjątkowych sytuacjach, o każdej porze, odwiedzamy chorego na wezwanie przez jego rodzinę.

Przy zgłoszeniu chorego należy określić jego stan zdrowia (zwłaszcza czy jest on w stanie przyjąć Komunię św.)

 

W domu chorego należy przygotować: stół nakryty białym obrusem, krzyż, zapalone świece oraz talerzyk z watą.

 

 

  • sakramentu tego udziela się osobom, których życie jest zagrożone z powodu choroby lub podeszłego wieku
  • sakrament ten można powtarzać, jeśli chory po przyjęciu namaszczenia wyzdrowiał i ponownie zachorował, albo w czasie trwania tej samej choroby nastąpiło poważne pogorszenie
  • przed operacją można udzielić namaszczenia chorych, jeżeli przyczyną operacji jest niebezpieczna choroba
  • osobom w podeszłym wieku, których siły opuszczają, można udzielić namaszczenia chorych również wtedy, gdy nie zagraża im poważna choroba

 

Sakrament namaszczenia chorych może być udzielony również osobie nieprzytomnej, natomiast nie jest udzielany osobie u której stwierdzono już zgon. Sakramenty są udzielane osobom żyjącym a nie zmarłym.

 

 

POGRZEB KATOLICKI

Dokumenty potrzebne do katolickiego pogrzebu:

  • akt zgonu z USC
  • zaświadczenie o przyjęciu sakramentu namaszczenia chorych wydane przez kapelana szpitala lub duszpasterza
  • w przypadku zmarłych, którzy mieszkali poza naszą parafią, konieczna jest pisemna zgoda na pogrzeb z parafii ostatniego miejsca zamieszkania osoby zmarłej
  • jeśli pochówek ma odbyć się na cmentarzu parafialnym: dokument stwierdzający opłacenie miejsca na cmentarzu i z numerem grobu

 

Czy i kiedy należy odmówić pogrzebu katolickiego?

Trudno jest odmówić komukolwiek katolickiego pogrzebu, ale są czasem pewne sytuacje, w których nie można postąpić inaczej – ze zwykłej ludzkiej sprawiedliwości. Są też pewne kanony Kodeksu Prawa Kanonicznego, które wyznaczają duszpasterzom określone normy postępowania.

Kodeks Prawa Kanonicznego, kanon 1184:

Jeśli przed śmiercią nie dali żadnych oznak pokuty, pogrzebu katolickiego powinni być pozbawieni: 1. notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy; 2. osoby, które wybrały spalenie swego ciała z motywów przeciwnych wierze katolickiej; 3. inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych.

 

Zatem Kościół odmawia pogrzebu katolickiego osobom, które same – z własnej i nieprzymuszonej woli – porzuciły wiarę katolicką i postawiły się poza wspólnotą Kościoła. Jest naturalne, że obrzędy danej wspólnoty są przeznaczone dla członków tej wspólnoty, a dla osoby spoza niej są bezsensowne i niepotrzebne.

Do katolickiej formy pogrzebu nie mają prawa ludzie jawnie walczący z Kościołem, publicznie gardzący nauką Chrystusa i Kościoła; ci, którzy nie chcieli mieć nic wspólnego z wiarą katolicką i ze wspólnotą wiernych Kościoła; ci, którzy nawet na łożu śmierci nie wyrazili aktu skruchy.

 

Odmowa pogrzebu katolickiego nie jest bynajmniej rozstrzyganiem, czy ten dany człowiek będzie zbawiony czy nie. Również odprawienie najbardziej uroczystego pogrzebu nie jest równoznaczne z tym, że ten człowiek jest zbawiony. To należy do Boga. Pogrzeb – jego taka czy inna forma – jest znakiem dla żyjących. Brak liturgicznej celebracji nie jest formą upokorzenia rodziny, ani tym bardziej zmarłego. Jest to właśnie uszanowanie woli zmarłego, jego całożyciowych wyborów – trudno bowiem kogoś „ciągnąć” po śmierci do kościoła, skoro za życia sam nie chciał tam bywać, bądź jawnie i uparcie kwestionował wiarę i naukę katolicką Kościoła.